Het kan zo zijn dat je allergisch bent voor een bepaald ingrediënt dat in cosmetica en producten voor de persoonlijke verzorging voorkomt. Echter, in de praktijk is er vaker sprake van een huidirritatie dan een echte contactallergie: na contact met de veroorzakende stof (allergeen) ontstaat er een huidreactie die iedere keer optreedt na hernieuwd contact met dezelfde stof. Dit is voor slechts 10% van alle huidreacties die optreden na gebruik van cosmetica het geval.
Welke stoffen een contactallergie kunnen geven en wanneer dit optreedt is afhankelijk van verschillende factoren, namelijk de eigenschappen van de stof, de eigenschappen van de huid en de tijdsduur van het contact. Wanneer de huid bijvoorbeeld al beschadigd is (door wondjes of eczeem) en deze in contact komt met het allergeen dan treedt een contactallergie sneller op. Ook is het mogelijk dat je al jaren hetzelfde product gebruikt zonder problemen, en dat je dan toch opeens allergisch wordt. Dit proces wordt sensibilisering genoemd. Eenmaal gesensibiliseerd, dan is er slecht een kleine hoeveelheid van het allergeen nodig om de allergische reactie te veroorzaken In principe kan je voor bijna elke stof allergisch zijn. Bij het samenstellen van de formule van het cosmetische product wordt het risico van het veroorzaken van allergische reacties ook meegenomen, maar allergische reacties in zijn geheel voorkomen is helaas niet mogelijk.
Een allergie voor een cosmetica-ingrediënt wordt niet altijd veroorzaakt door het gebruik van cosmetica. Een voorbeeld hiervan is de hennatatoeage. In zwarte henna inkt wordt (soms) de stof PPD gebruikt. Deze stof komt ook voor in haarverf. Door het laten zetten van de hennatattoo is je huid al eerder in contact geweest met de stof, waardoor bij het kleuren van je haar je een allergische reactie kunt krijgen. Let hiermee dus op.