Begin mei dit jaar bracht dr. Barbara Geusens haar eerste boek uit genaamd “Het cosmeticacomplot”.
Barbara is bio-ingenieur en promoveerde in de dermatologie. Zij heeft een
missie om hardnekkige cosmeticamythes, waaronder fabels over zonbescherming, te
doorbreken met behulp van de wetenschap. Hierover ging MijnCosmetica met haar
in gesprek.
MijnCosmetica: Barbara, wat is jouw kijk op het gebruik van cosmetica?
Barbara: “Dat is wel een leuke anekdote. Voordat ik aan mijn PhD onderzoek begon, begreep ik de werking van de huid nog niet. Toen dacht ik ‘Is er eigenlijk wel een verschil tussen al die producten? Is het niet allemaal marketing?’ Dit beeld veranderde naarmate ik meer ging begrijpen van de werking van de huid en hoe een bepaalde cosmeticaformulering inwerkt op de huid. Cosmetica heeft zijn nut, zeker wanneer je heel goed begrijpt wat jouw huid nodig heeft en specifiek op zoek gaat naar ingrediënten en samenstellingen die daarbij passen.”
“Er zijn alleen wel heel veel verschillende producten te vinden, en jouw huid heeft niet alles nodig. Het gebruik van te veel producten en het te frequent en agressief reinigen van de huid kan ook huidproblematiek tot gevolg hebben. Het is daarom heel belangrijk om te ontdekken wat je natuurlijke huidtype is.”
MijnCosmetica: Wat beschouw jij als het cosmetica-complot?
Barbara: “Ik bekijk dat vanuit de consument, die naar de wereld van cosmetica kijkt en zou kunnen denken dat het een soort complottheorie is. Als je kijkt naar de kenmerken van een complot: tegenstrijdige informatie, niet-transparante informatie, misinformatie en bangmakerij, dan checkt het al de boxes. Grote kans dat tien verschillende “experts” ander advies zullen geven.”
MijnCosmetica: Dus eigenlijk heb je hetzelfde doel als wij, het ontkrachten van fabels?
Barbara: “Ik wil proberen duidelijkheid te scheppen. Wat is wetenschappelijk bewezen? Hoe werkt de huid? Wat zegt de wet? Hierbij kan Mijncosmetica.nl ook een rol spelen”.
MijnCosmetica: In je boek stel je dat je de veiligste cosmetica in Europa vindt. Kun je dat verder toelichten?
Barbara: “Er is wetgeving die stelt dat je voordat je een product gaat verkopen, je een veiligheidstest moet uitvoeren. Je moet een heel dossier samenstellen. Eigenlijk moet je ook alles wat je beweert wetenschappelijk kunnen onderbouwen. Ook heb je een onafhankelijk wetenschappelijk comité, het SCCS, dat bepaalde cosmetica-ingrediënten beoordeelt.”
“Maar cosmeticaproducten worden alleen genotificeerd. Dat is iets anders dan geregistreerd, zoals dat bijvoorbeeld bij geneesmiddelen gebeurt. Ik pleit er wel voor dat er ook strenger gecontroleerd moet worden door de overheid.”
MijnCosmetica: Hoe kijk jij dan aan tegen onlineverkoop van cosmeticaproducten?
Barbara: “Goede vraag. Ja, voorzichtig mee zijn zou ik zeggen. Koop vooral bij het merk zelf, of van een Europese leverancier. Er zijn namelijk ook veel nepproducten in omloop.”
MijnCosmetica: Vandaag is het mooi weer, en als het goed is blijft dat nog wel even zo. Hoe kun je je volgens jou het beste beschermen tegen de zon?
Barbara: “Er zijn verschillende manieren. Ik zeg altijd ‘weren, kleren, smeren’. Ga niet direct de felle middagzon in tussen elf en drie uur. Draag een pet en een zonnebril, misschien zelfs lange mouwen. En smeer je regelmatig in met zonnecrème met een hoge SPF.”
MijnCosmetica: Moet ik me dan niet zorgen maken dat ik niet voldoende vitamine D aanmaak?
Barbara: “In de winter is het slim om vitamines bij te slikken, maar in de zomer maken we zeker voldoende aan. Als je ’s morgens tien minuutjes naar de bakker wandelt is die zon al voldoende. Er zijn altijd momentjes dat je eventjes blootgesteld wordt aan de zon zonder dat je beschermd bent. Niemand is 100% goed ingesmeerd of beschermd, dus de kans dat je in de zomermaanden geen vitamine D aanmaakt is naar mijn mening onmogelijk.”
MijnCosmetica: Je hebt al even genoemd dat een hoge SPF belangrijk is. Heb je nog specifieke adviezen voor verschillende huidtypen?
Barbara: “Het hoeft niet altijd de hoogste SPF te zijn, maar als je een hele bleke huid hebt dan zou ik wel hogere bescherming kiezen. Het is voornamelijk belangrijk dat je regelmatig bijsmeert. Dat is echt iets dat we onszelf moeten aanleren. Ook smeren we vaak nog niet dik genoeg.”
MijnCosmetica: Is het dan nog goed dat er speciaal producten zijn voor het gezicht?
Barbara: “Wat je op je lichaam smeert zou je ook op je gezicht kunnen smeren en andersom. Maar het is vooral belangrijk dat je een product gebruikt die je aangenaam in gebruik vindt. Dat je er niet tegenop ziet om opnieuw te smeren. Dan is het fijn dat er producten speciaal voor het gezicht zijn, waarbij de texturen iets aangepast zijn aan de huidconditie. Zeker voor een acnegevoelige huid.”
MijnCosmetica: Hoe zit het met UVA bescherming?
Barbara: “Uv-licht bestaat uit UVA UVB en UVC. UVC wordt door de wolken en ozonlaag tegengehouden en bereikt de aarde niet. Het verschil tussen UVA en UVB onthoud ik altijd zo: B daarvan ga je verbranden (Burn) en A zorgt voor veroudering (Ageing). Beide kunnen bijdragen aan huidkanker bij een te frequente of hoge blootstelling. Want de energetische stralen van de zon, bestaande uit fotonen, zorgen voor heel onstabiele reacties in de huid en die kunnen celstructuren en ook je DNA kapot maken. Wanneer DNA beschadigd wordt en de cel kan dit niet meer goed repliceren, dan kan je tumoren ontwikkelen. Dat is wat huidkanker veroorzaakt.”
MijnCosmetica: Moet je je ook in de winter insmeren, of op dagen dat de zon niet schijnt?
Barbara: “In principe zijn we al beter beschermd omdat we meer kleren aan hebben zoals lange mouwen. Het gaat op die dagen dan voornamelijk om het gezicht. Uv-stralen gaan sowieso door wolken heen. Dus je huid kan nog altijd aan schadelijke straling worden blootgesteld, zelfs als de zon niet direct zichtbaar is. Het weer kan ook snel veranderen. Wees dus altijd voorbereid en zorg dat je altijd een SPF product op zak hebt.”
MijnCosmetica: Wat zijn enkele veelvoorkomende fabels over zonbescherming die je vaak hoort?
Barbara: “Dat er bepaalde ingrediënten in zonnecrème zitten of dat er bepaalde zonnefilters zijn waarvan je kanker zou krijgen. Dat is een groot misverstand dat dringend de wereld uit moet. Want niet smeren is een veel groter risico op de ontwikkeling van huidkanker dan het eventuele minimale risico dat je wordt blootgesteld aan filters waar geen wetenschappelijk bewijs voor is dat deze gevaarlijk zijn voor je gezondheid.”
“Een ander groot misverstand vind ik dat zoiets zou bestaan als sunblock of all day protection. Zeker de oudere generatie gelooft daar nog wel in.”
“Er is een groot verschil in zonbescherming door de oudere of jongere generatie. De oudere generatie was daar echt totaal niet mee bezig. Ik weet nog als kind dat als wij verbrand waren en je begon te vervellen, dan zei mijn mama ‘vanaf nu ben je goed beschermd tegen de zon’. Er werd gedacht dat je door die fase heen moest en dateen beetje bruin zorgde voor een natuurlijke bescherming. Gelukkig is dat nu niet meer zo. Er is een veel betere bewustwording.”
MijnCosmetica: We hadden het er al even over of zonnecrème slecht voor jezelf kan zijn, maar mensen zeggen ook dat het slecht is voor het milieu. Wat vind je daarvan?
Barbara: “Het zal ongetwijfeld een effect hebben, maar de impact heeft de wetenschap nog nooit kunnen kwantificeren. Reefsafe zonnebrandcrème is inmiddels ook weer onderuitgehaald door onderzoeksinstanties. Onderzoek heeft nu aangetoond dat koraalverbleking niet door zonnefilters komt, maar door global warming. Ik heb daar geen eenduidig antwoord op. Gevoelsmatig snap ik alle concerns, maar er is onvoldoende wetenschappelijk bewijs voor dat we daar een uitspraak over kunnen doen. Het is een moeilijke trade off, want je wilt jezelf natuurlijk wel voldoende beschermen. Je zou bijvoorbeeld dan ook een soort van wetsuit aan kunnen doen.”
MijnCosmetica: Waarom zijn anti-zonnebrandproducten zo duur?
Barbara: “Er zit veel R&D achter de ontwikkeling van nieuwe uv-filters, die vervolgens ook nog goedgekeurd moeten worden door de Europese Commissie. Daar zit best wel een heel lang traject achter. Dat kost voor de bedrijven die ze ontwikkelen veel geld en energie. Ook blijven de filters niet jarenlang stabiel. Het zijn daardoor geen goedkope grondstoffen.”
MijnCosmetica: Zijn er apps die kunnen helpen met het kiezen van het juiste product?
Barbara: “Die bestaan niet. Dus het is gewoon een kwestie van uitproberen. Apps kunnen je niet de informatie geven die jij nodig hebt. Een app houdt geen rekening met je huidtype en een app kan geen concentraties lezen, weet niet hoe een product geformuleerd is. Een app kan daarom op basis van een ingrediëntenlijst moeilijk een uitspraak doen over de kwaliteit van een product. Ik hecht totaal geen belang aan apps.”
MijnCosmetica: Maar hoe ga je dan om met alle informatie die op het internet te vinden is?
Barbara: “Ja dat is heel moeilijk, maar probeer toch kritisch te zijn. Op internet is zoveel dus op ten duur weet je niet meer wie of wat te geloven. Ga daarom altijd op zoek naar objectief advies, bijvoorbeeld van je huidtherapeut. Op internet is namelijk veel onterechte bangmakerij. Probeer altijd dieper te graven en meer wetenschappelijke informatie in te winnen. Mijncosmetica.nl is een mooi uitgangspunt voor deze informatie.”
MijnCosmetica: Heb je nog andere adviezen over het gebruik van cosmetica?
Barbara: “Mijn advies is altijd ‘behandel de huid met respect’. Het is een levend orgaan en probeer daar dan ook niet te agressief mee om te gaan. Want de huid gaat zich verdedigen. Het is namelijk jouw eerstelijns immuunreactie. Dat beseffen mensen vaak niet. Pas op dat je die beschermlaag niet aan gaat tasten. Soms is de regel less is more.”
