Menu
Duurzaamheid is een breed begrip…
Ontdek hier hoe het zit met diverse onderwerpen!
Een opvallende trend in cosmetica, verzorgingsproducten en zelfs in voedingsmiddelen en -supplementen is de groeiende populariteit van ‘natuurlijke’ of ‘plantaardige’ producten. Deze producten bevatten ingrediënten die rechtstreeks uit de natuur komen!
Natuurlijke ingrediënten, zoals planten, zijn hernieuwbaar! Het mooie hieraan is dat ze dus niet op kunnen raken. Synthetische ingrediënten, die industriëel worden geproduceerd door mensen, zijn vaak gewonnen uit aardolie, een eindige bron.
Hoewel natuurlijke of plantaardige ingrediënten zeker milieuvriendelijke voordelen kunnen hebben, is er ook een keerzijde. Het verbouwen van deze ingrediënten vereist veel landbouwgrond, die schaars is. Uitbreiding van landbouwgebied betekent vaak dat (tropisch) bos verdwijnt of dat het ten koste gaat van voedselproductie voor ontwikkelingslanden. Bovendien is het soms twijfelachtig of de teelt veilig is voor zowel het milieu als de mens.
‘Natuurlijk’ betekent niet per se ‘gezond/ veilig’. Zowel natuurlijke als synthetische ingrediënten worden op dezelfde strenge veiligheidsnormen getest.
Gelukkig zijn er tal van keurmerken die strikte normen opleggen aan cosmetica en verzorgingsproducten, waardoor je erop kunt vertrouwen dat deze producten een positieve bijdrage leveren aan het milieu. Milieu Centraal heeft een handige gids op hun website die uitlegt wat verschillende keurmerken betekenen en welke eisen fabrikanten moeten naleven voordat ze het logo op hun product mogen zetten. Neem een kijkje op Milieu Centraal voor meer informatie!
In de media en op het internet wordt veel gesproken over microplastics in cosmetica. Maar wat zijn microplastics precies? En waarom worden er überhaupt microplastics in cosmetica gebruikt?
Volgens de wetgevers in Europa kan een microplastic worden gedefinieerd als ‘vaste plastic polymere deeltjes van 5 mm of kleiner die niet wateroplosbaar en niet biologisch afbreekbaar zijn, en die bewust aan producten worden toegevoegd’. Een groot deel van de microplastics kun je dan ook niet met het blote oog zien. Ze kunnen namelijk net zo klein zijn als bijvoorbeeld virusdeeltjes.
Microplastics voegen unieke eigenschappen toe aan cosmetica, zoals verdikking of stabilisatie van verzorgingsproducten, verbetering van de oplosbaarheid van actieve stoffen, of een fijnere textuur op de huid. In anti-zonnebrandcrèmes zorgen microplastics ervoor dat uv-filters gelijkmatig worden verdeeld, waardoor de huid op alle aangebrachte plekken gelijkmatig wordt beschermd.
Hoewel microplastics dus voordelen kunnen hebben voor cosmetica, zijn er wel zorgen over de effecten ervan op het milieu. Hierom heeft Europa besloten dat het gebruik van microplastics zeer beperkt moet zijn. In cosmetica wordt het gebruik zelfs in zijn geheel verboden. In de loop van de tijd zullen er dus steeds meer producten op de markt verschijnen zonder microplastics.
Vanaf 2035 zijn alle cosmeticaproducten die worden verkocht in Europa microplasticvrij. Maar microplastics in cosmetica kunnen niet zomaar vervangen worden. Er moet gezocht worden naar alternatieven die ervoor zorgen dat de kwaliteit van het cosmeticaproduct hetzelfde blijft als die je op dit moment van deze producten gewend bent. Dit heeft dus tijd nodig.
Aan de positieve kant zijn alle plastic microbeads al wél vervangen door natuurlijke alternatieven. Bijvoorbeeld vruchtenpitten, bamboe en silica. Een microbead is een bolletje dat wordt toegevoegd aan een scrub voor de schurende werking. Deze bolletjes zijn met het blote oog te zien. Het aandeel van cosmetica aan de plasticsoep bestond voornamelijk uit deze microbeads. Door ze te vervangen is de uitstoot van microplastics uit cosmetica naar het milieu voor een deel dus al verminderd.
Het is belangrijk te beseffen dat niet alle polymeren in cosmetica automatisch microplastics zijn, wat vaak verwarrend kan zijn. Polymeren kunnen zowel door de mens gemaakt worden (synthetisch) als natuurlijk voorkomen, zoals ons DNA. Hoewel alle plastics polymeren zijn, geldt dit niet voor alle polymeren. Het gebruik van ‘poly-‘ in een ingrediënt betekent niet automatisch dat het een (micro)plastic is.
Hoe kun je dan wel vaststellen of jouw product microplastics bevat? Dit blijkt helaas niet eenvoudig. Er zijn apps en lijsten die beweren dit te kunnen, maar ze bieden vaak slechts een grove scan, waarbij alle polymere ingrediënten onterecht als microplastics worden aangewezen. Soms zijn deze polymeren juist een goed alternatief voor echte microplastics.
Er zijn enkele keurmerken voor cosmetica, zoals het EU Ecolabel en het Scandinavische Nordic Swan Ecolabel, die het gebruik van microplastics verbieden. Hoewel dit een goede indicatie kan zijn, hebben niet alle microplasticvrije cosmetica zo’n keurmerk.
Verpakking spelen een cruciale rol in het beschermen van jouw favoriete cosmetica en persoonlijke verzorgingsproducten! Ze zijn onmisbaar om productverlies te voorkomen en de veiligheid van je product te garanderen. Maar, is al dat verpakkingsmateriaal echt nodig?
Het blijft een uitdagende balans tussen het verminderen van productverlies en het beperken van verpakkingsmaterialen. Gelukkig zien we een opmerkelijke verschuiving in de richting van duurzaamheid, vooral in de wereld van cosmetica.
Recente ontwikkelingen tonen aan dat de verpakkingsindustrie zich inzet voor een groenere toekomst. Bij cosmetische producten zijn er tastbare veranderingen merkbaar, zoals dunner wordende shampooflessen en minder omvangrijke kartonnen verpakkingen. Deze aanpassingen verminderen niet alleen het gebruik van materialen, maar maken ook het recyclingproces efficiënter.
Een bijzonder innovatief voorbeeld van duurzame verpakkingen is de herziening van schenkdoppen. Door deze aanpassing kan het product nauwkeuriger gedoseerd worden, waardoor verspilling wordt geminimaliseerd.
Meer dan de helft van de Europese consumenten (62%) is bereid extra te betalen voor een verpakking met minder plastic. Echter, het is belangrijk te realiseren dat de impact op het milieu niet enkel te beoordelen is op basis van de hoeveelheid plastic.
Plastic is uniek vanwege zijn lichte gewicht en sterke eigenschappen. Hoewel glas vaak wordt beschouwd als een duurzamere keuze, vergt de productie en recycling ervan aanzienlijke hoeveelheden energie, waarbij temperaturen boven de duizend graden worden bereikt. Opvallend genoeg heeft eenmalig glas een van de grootste CO2-voetafdrukken onder verpakkingsmaterialen. Daarnaast is glas aanzienlijk zwaarder, wat resulteert in hogere energiekosten tijdens het transport.
Bij het overwegen van papier als alternatief moeten vaak meer bomen worden gekapt. De keuze voor de meest duurzame verpakkingsoptie hangt dus af van een gedetailleerde analyse en berekening per product.
Sinds 2013 is er binnen Europa een wettelijk verbod op de verkoop van cosmetica en verzorgingsproducten waarvan de ingrediënten zijn getest op dieren, of waarvan het eindproduct is onderworpen aan dierproeven.
Echter, het beweren van ‘dierproefvrij’ is niet zo eenvoudig als het lijkt. Ondanks het verbod moet elk ingrediënt volgens de wet op veiligheid zijn getest, en velen zijn in het verleden onderworpen aan dierproeven. Hierdoor kan bijna geen enkel cosmeticaproduct volledig ‘dierproefvrij’ worden genoemd, zelfs niet na de inwerkingtreding van het verbod op dierproeven.
Een intrigerend aspect van deze kwestie is het gebruik van oude data. Hoewel dierproeven na 2013 niet meer kunnen worden gebruikt om de veiligheid van ingrediënten aan te tonen, mogen data verkregen vóór dit jaar nog steeds worden gebruikt. Dit brengt de uitdaging met zich mee om een evenwicht te vinden tussen ethische praktijken en het waarborgen van de veiligheid van consumenten.
Terwijl de EU en vele andere regio’s wereldwijd stappen hebben gezet door dierproeven voor cosmetica te verbieden, blijft een aanzienlijk aantal gebieden vasthouden aan deze praktijk en weigeren ze gegevens van proefdiervrije testmethoden te accepteren.
In deze wereldwijd voortdurende discussie over de ethiek van dierenproeven is de International Collaboration on Cosmetics Safety (ICCS) een positief geluid. Deze non-profitorganisatie is ICCS vastbesloten om dierproefvrije veiligheidswetenschap voor cosmetica, persoonlijke verzorgingsproducten en hun ingrediënten te bevorderen, waar dan ook ter wereld.
Palmolie wordt verkregen uit de vruchten van de oliepalm. Palmolie zelf wordt niet direct in cosmetica verwerkt. Het wordt verwerkt tot allerlei producten, de palmoliederivaten die vervolgens gebruikt worden in diverse cosmeticaproducten.
Palmolie levert een grote opbrengst per hectare op in vergelijking met andere plantaardige oliën. Hierdoor is het, mits duurzaam geproduceerd, een duurzame grondstof. Het kan dienen als een milieuvriendelijk alternatief voor niet-hernieuwbare bronnen zoals aardolie en als vervanger voor dierlijke vetten in vegan cosmetica.
Helaas heeft in het verleden de groeiende vraag naar palmolie geleid tot ontbossing, vooral in Zuidoost-Azië, met bedreigingen voor sommige diersoorten. Bovendien gaan de productie van palmolie in ontwikkelingslanden soms gepaard met corruptie en ongunstige arbeidsomstandigheden. Gelukkig gebruiken we in Nederland bijna alleen duurzaam geproduceerde palmolie (88%) waarvoor niet is ontbost.
Om zeker te zijn van duurzame palmolie, kun je bij de cosmeticafabrikant informeren naar het gebruik van RSPO-gecertificeerde palmolie. RSPO staat voor de Round Table for Sustainable Palm Oil en promoot duurzame palmolieproductie. RSPO-voorwaarden verbieden het kappen van waardevolle bossen voor palmolieteelt, vereisen lokale overeenkomsten over grondgebruik en garanderen fatsoenlijke arbeidsomstandigheden zonder kinderarbeid.
Meer over duurzame palmolie? Bekijk dan DASPO, een samenwerkingsverband van de in Nederland gevestigde partijen in de palmolieketen.
Je eigen cosmeticaproducten maken lijkt misschien de duurzaamste keuze… maar is dat wel zo?
Het feit dat je een mengsel van natuurlijke ingrediënten maakt, garandeert niet automatisch de veiligheid ervan. Natuurlijke stoffen zijn niet per se veiliger dan synthetische, aangezien schadelijke stoffen ook in de natuur voorkomen. Denk bijvoorbeeld aan het feit dat je niet zomaar een paddenstoel uit het bos kunt eten. De veiligheid van een stof hangt af van de hoeveelheid waarin het wordt gebruikt, en dit kan moeilijk te beoordelen zijn bij zelfgemaakte mengsels.
Cosmetica en verzorgingsproducten die op de Europese markt verschijnen, moeten voldoen aan strenge wet- en regelgeving, wat betekent dat je ervan uit kunt gaan dat deze producten veilig zijn. Bovendien worden deze producten samengesteld in schone en hygiënische laboratoria om te voorkomen dat er bacteriën in terechtkomen die schadelijk kunnen zijn voor je gezondheid.
Wil je toch aan de slag gaan met een eigen masker of crème? Dan zijn hier een aantal don’ts bij het zelf maken van cosmetica.
Gebruik niet te veel essentiële/etherische oliën! Doordat de oliën uit de natuur afkomstig zijn worden ze vaak ten onrechte als ongevaarlijk beschouwd. De oliën zijn echter erg geconcentreerd waardoor overdosering makkelijk bereikt wordt
Begin niet aan DIY-zonnebrandcrème. De schadelijke effecten van de zon – zoals pigmentvlekken, vroegtijdige huidveroudering en zelfs kanker – zijn te groot. Ga voor een product met bewezen SPF-bescherming.
Zelfgemaakte tandpasta en mondwater zonder fluoride is een slecht idee. Fluoride kan het risico op gaatjes met wel 25% verminderen. Zonder fluoride poetsen verhoogt dus het risico op tandbederf.
Gebruik geen eigen middeltjes op een gevoelige huid. Het kan een verstoorde huidbarrière, acne of couperose alleen maar verergeren.
Laat de eigengemaakte middeltjes niet te lang liggen. Aan cosmetische producten worden niet voor niks conserveermiddelen toegevoegd. De houdbaarheid van eigen gemaakte mengsels is vaak onbekend en meestal zeer beperkt, waardoor bacteriën en ziektekiemen snel kunnen groeien.
Voordat je aan de slag gaat met het maken van je eigen cosmetica, doe voldoende onderzoek om te begrijpen hoe je dit op een verantwoorde en veilige manier kunt doen. Wees bewust van de wisselwerking tussen ingrediënten, vergeet niet om je zelfgemaakte cosmetica te labelen met informatie over ingrediënten en de datum en houd er rekening mee dat het volgens de warenwet niet is toegestaan om zelfgemaakte cosmetica aan anderen te geven of te verkopen!
Vegan cosmetica, een opkomende trend in de beautywereld. Deze producten worden geproduceerd zonder dierlijke ingrediënten en zonder dat er dierproeven aan te pas komen.
In Europa kunnen we met gerust hart stellen dat dierproeven in de cosmetica-industrie tot het verleden behoren, dankzij strikte wetgeving die sinds 2013 van kracht is. Helaas geldt dit niet wereldwijd, met landen zoals China die nog steeds (deels) vasthouden aan verplichte dierproeven voor cosmetica. Voor sommige veganisten is dit reden genoeg om producten uit deze regio’s te vermijden.
Hoewel cosmetica en verzorgingsproducten altijd voorzien zijn van een ingrediëntendeclaratie op het etiket, biedt dit niet direct inzicht in de oorsprong van deze ingrediënten. Potentieel dierlijke ingrediënten zoals honing, wolvet en karmijn kunnen nog steeds aanwezig zijn.
Om consumenten te helpen in hun bewuste keuzes, biedt de Cosmile Europe database een handige tool om de oorsprong van ingrediënten in cosmetische producten te verifiëren. Het is ook aan te raden om navraag te doen bij de fabrikant voor een volledig begrip van de herkomst van de gebruikte ingrediënten. Meer over vegan cosmetica herkennen lees je hier.
Het is belangrijk om jezelf goed te beschermen tegen de zon, maar hoe zit het dan met het koraal?
De bedreiging van koraalriffen is een ernstige kwestie, direct gerelateerd aan klimaatverandering. Soms worden zorgen geuit over de mogelijke schadelijke effecten van uv-filters in zonnebrand op zeeleven en koraal. En dat is begrijpelijk, want wanneer we met zonnebrand de zee ingaan, dan komt het product ook deels in het milieu terecht.
Beweringen over uv-filters als oorzaak van koraalverbleking zijn gebaseerd op onderzoek waarbij de gemeten uv-filterconcentraties aanzienlijk hoger waren dan ze daadwerkelijk gemeten zijn in zee. Hierdoor zijn negatieve effecten op koraal onwaarschijnlijk.
Ondanks dat zonnebrandcrème via huidspoeling in de zee kan belanden, is de hoeveelheid water in de zee dusdanig groot dat de concentratie van ingrediënten uit deze producten extreem laag is.
Het is essentieel om jezelf effectief te beschermen tegen de schadelijke uv-straling van de zon. Langdurige blootstelling aan uv-licht verhoogt het risico op huidkanker, en volgens KWF-kankerbestrijding neemt het aantal gevallen van huidkanker in Nederland toe als gevolg van frequenter en langer zonnen in de afgelopen decennia. Het gebruik van zonnebrandmiddelen wordt dan ook sterk aangeraden.
Bij zorgen over het milieu kun je onderzoeken hoe je duurzaamheid op andere manieren kunt bevorderen!
Jouw betrouwbare bron voor eenvoudige en wetenschappelijk onderbouwde informatie over persoonlijke verzorging!
© MijnCosmetica
